Giorgio Bassani

Giorgio Bassani (Bologna, 1916-Roma, 2000) İtalyan şair, romancı, senaryo yazarı ve çevirmen. Varlıklı Ferrara Yahudilerinden bir ailenin üç evladından ilkidir. Çocukluğunu ve ilkgençliğini Ferrara’da geçirdi. Bologna Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nden 1939’da mezun olmayı başardı. Ancak ertesi yıl, savaş başlamışken yayımlanan ilk yapıtı “Una città di pianura”ya [Bir Ova Kenti] kendi adını koyamadı. O arada resmî okullara gitme­leri yasaklanan Yahudi öğrencilere özel İtalyanca ve tarih öğretmeni olarak çalışmaya başlamışken, 1943’te faşizme karşıt gizli siyasal etkinliklerinden ötürü tutuklanarak birkaç ay süreyle hapsedildi. Ecelin elinden kıl payı kurtulup özgürlüğüne kavuştuktan sonra hayatının yeni bir dönemi başladı. Evlendi, Ferrara’dan uzaklaştı, kısa bir süre Floransa’da kaldıktan sonra, ordularıyla yarımadaya çıkarma yapan müttefiklerin zaferi üzerine Roma’ya yerleşti, ömrünün sonuna değin orada etkin bir aydın ve yazar olarak çeşitli çalışmalar yaptı. 1944 ve 1947’de şiirleri, 1953’te “Passeggiata prima di cena” [Akşam Yemeğinden Önce Gezinti], 1955’te “Gli ultimi anni di Clelia Trotti” [Clelia Trotti’nin Son Yılları] romanları yayımlandı; İtalya’nın savaş sonrası kültürüne büyük katkıları olan ünlü “Botteghe Oscure” dergisinin yayın yönetmenliğini üstlendi, aralarında Antonioni de bulunan yönetmenlerin filmlerinin senaryolarında çalıştı. 1955’te İtalya’nın tarihsel ve kültürel mirasını korumayı amaçlayan “Italia Nostra” derneğini kurdu, ertesi yıl yayım­ladığı “Cinque storie ferraresi” [Beş Ferrara Öyküsü] ile Strega Ödülü’nü kazandı. 1957’de “Silvio D’Amico Ulusal Dram Sanatı Akademisi”nde on yıl sürdüreceği tiyatro tarihi hocalığına başladı. 1958’de sonradan Ferrara Çevrimi’nde yer alacak ve beyazperdeye aktarılacak olan “Gli occhiali d’oro” [Altın Gözlük] romanı yayımlandı. Bassani o arada İtalya’nın önde gelen Feltrinelli Yayınevi’nin danışmanlığını ve yayın yönetmenliğini yapmakta, yanı sıra ülkenin en nitelikli dergi ve gazetelerinde yazıları basılmaktadır. 1962’de “Finzi Contini’lerin Bahçesi” ile yazarlığının doruk noktasına erişti. Büyük beğeni toplayan roman 1971’de Vittorio de Sica’nın yönetiminde beyazperdeye aktarıldı. Film, ülkesinde Davide di Donatello, Berlin’de Altın Ayı ödülleriyle, ertesi yıl ABD’de Yabancı Film Oscarı’nı almışsa da, Bassani –beğendiği, ancak kitapta yer almaksızın eklenen son sahneler dışında– çekinceli karşıladı, mesafesini hep korudu. Daha sonraki yıllar­da Bassani yurtdışında, özellikle de Fransa’da ün kazandı, 1971’de Légion d’Honneur nişanına layık görüldü. Bazı ABD ve Kanada üniversitelerinde dersler verdi. 1968’de Campiello, 1987’de Pirandello ödüllerinden sonra, 1992’de Feltrinelli Ödülü ile bütün uğraşı değerlendirildi.

• Altın Gözlük
• Balıkçıl
• Finzi - Contini’lerin Bahçesi
• Kapının Ardında
• Kuru Otların Kokusu
• Surların İçinde - Beş Ferrara Öyküsü

1971’de Légion d’Honneur nişanına layık görüldü. 1968’de Campiello, 1987’de Pirandello ödüllerinden sonra, 1992’de Feltrinelli Ödülü ile bütün uğraşı değerlendirildi.