Savaş Tertipleri - Hangi Hayatların Yası Tutulur?

KIRILGANLIK VE YASI TUTULABİLİRLİK

Yitirilen hayatlara dair haberlerde sıklıkla zayiat miktarını da öğreniriz ama bu hikâyeler her gün tekrarlanmakta ve bu tekrarın sonunun gelmeyeceği, düzeltilmesinin imkânsız olduğu intibaı oluşmaktadır. O halde, savaşta kaybedilen canların kırılgan karakterini kavramakla kalmayıp bu kavrayışı, savaşın gerektirdiği kayıplara karşı etik ve siyasi bir muhalefetle örtüştürmek gereğini de sorgulamak gerekmektedir. Bu durumun yol açtığı sorulardan bazıları şunlardır: Bu çerçeve / tertip yapısında duygulanım nasıl üretilir? Duygulanımın etik ve siyasi yargılarla ve pratikle ilişkisi nedir?

Bir hayatın kırılgan olduğunu söyleyebilmek için, bir hayatın hayat olarak kavranması yetmez; kırılganlığın, yaşayan varlığın idrak edilen bir veçhesi olması da gereklidir. Normatif bir kurguyla ifade edecek olursak, kırılganlığı tanımanın daha kapsayıcı ve eşitlikçi bir yolu olması gerektiğini ve bunun barınma, çalışma, beslenme, tıbbi bakım ve yasal statü gibi meselelere dair somut sosyal politika biçimi alması gerektiğini söylüyorum. Ama aynı zamanda, okura ilk bakışta çelişkili gelebilecek şekilde, kırılganlığın tam olarak tanınamayacağını da söylüyorum. Kırılganlık idrak edilebilir, kapsanabilir, onunla yüz yüze gelinebilir ve belirli tanıma normları tarafından reddedilebileceği gibi bu normlar tarafından önceden varsayılabilir. Aslında, kırılganlığın insan yaşamının müşterek bir koşulu olarak (hatta insanı ve insan olmayan hayvanları birbirine bağlayan bir koşul olarak) tanınması gereklidir ama kırılganlığın tanınmasının, tanınan şeye hâkim olmakla veya onu ele geçirmekle ya da hatta bütünüyle bilmekle aynı şey olduğunu düşünmemeliyiz. Dolayısıyla, tanıma normlarının kırılganlığın idrakini temel alması gerektiğini öne sürecek olsam da (ki bunu öne süreceğim) kırılganlığın ne tanımanın bir işlevi ya da etkisi olduğunu ne de kırılganlığı kaydetmenin tek ya da en iyi yolu olduğunu düşünüyorum.

• Bizi bizden alan şiddete karşı