Her Yer Tiyatrodur

Türk tiyatrosunun gelişmelerini anlamaya, değerlendirmeye çalışanlar, bir süredir bazı şeylere içten içe üzülüyorlardı. Konuşulan, ama yazılması, ortaya vurulması pek de kolay olmayan bazı ince durumlar vardı. Haldun Taner'in, toplum sorunlarına yönelen sanatı sulandıran, cansız, "etkisiz" kılan, sanatsızlaştıran, Keşanlı Ali Destanı gibi, Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım gibi oyunları (başka bir söyleyişle, toplum sorunlarına yönelişin "istismar" edilişi); Yıldız Kenter'in, hele Şükran Güngör'ün Brecht'i anlamadan (sevmeden), yanlış yorumlayarak oynayışları üzücü, acı durumlardı. Ama fazla derinine inmeden, şöyle bir bakınca, Haldun Taner'in oyunlarını olumlu görmek, hiç değilse "yararlı" saymak, Üç Kuruşluk Opera'nın yüksek düzeydeki oynanışına kapılıp gitmek olanaksız değildi. Gülriz Sururi-Engin Cezzar topluluğunun şu günlerde oynamakta olduğu Direkler Arasında'nın durumu ise bambaşka. İnsan bu topluluğu yönetenlerin o oyunu nasıl seçtiklerine, bu toplulukta yer alan "sanatçıların" o oyunda oynamaya nasıl katlandıklarına akıl erdiremiyor. Arif Erkin (müzik), Mehmet Akan (danslar), Tuncay Çavdar (dekor), Sevim Çavdar (giysi), sonra da Genco Erkal (sahneye koyan), bütün bu seçme sanatçılar o oyunla günlerce içli dışlı oluyorlar da, yaptıkları işten tiksinmiyorlar, sanatçılıklarını sattıklarını, "eksildiklerini" sezmiyorlar. Hele bir Ülkü Tamer, bir Arif Erkin profesyonel tiyatro izleyicisinin önüne ilk o oyunla çıkmaktan çekinmiyorlar. "Biz üstümüze düşeni iyi yapmakla görevliyiz" gibilerinden bir anlayışa sığınıp bütün suçu Refik Erduran'a, ya da tiyatroyu yönetenlere, Gülriz Sururi ile Engin Cezzar'a yüklemek soylu, dürüst bir davranış değil. Genco Erkal'dan en küçük oyuncuya kadar, herkes bu "bütün"den, Direkler Arasında'dan kendi payına düşeni üstlenip taşıyacak ister istemez.