Donizetti Paşa - Osmanlı Sarayının İtalyan Maestrosu

PAYLAŞ
SATIN AL YORUM YAZ
Kitap Akrabalıkları

Tarihimize Donizetti Paşa olarak geçen ve meşhur opera bestecisi Gaetano Donizetti’nin ağabeyi olan İtalyan asıllı Giuseppe Donizetti, Napoléon Bonaparte’ın bandosunda flütçü olarak görev yapmış ve sonra II. Mahmud’un kurduğu Muzika-yı Hümâyun bünyesinde Osmanlı bandolarına baş eğitmen olarak tayin edilmişti. Emre Aracı’nın Bergamo, uzun soluklu araştırmalar sonucu kaleme aldığı ve ölümünün 150. yılında yayımlanan Donizetti Paşa biyografisi ona ait bilinmeyen pek çok yeni eser, mektup, fotoğraf ve diğer görsel materyalin yanı sıra, eski kaynaklardaki bilgilerin yeniden değerlendirildiği kapsamlı bir çalışma özelliğini taşıyor. Konservatuarlarda okutulması gereken kaynak kitap niteliğindeki bu araştırma aynı zamanda tarih ve müziksever herkesin ilgiyle okuyacağı, William Ashbrook’un da deyimiyle, hayatı “tam bir opera buffa konusu olabilecek” bir şahsiyetin renkli bir yaşam öyküsü.

Giuseppe Donizetti’nin hatırası bu kitabın hazırlığı sırasında hem coğrafi, hem de manevi olarak bana pek çok değişik hisler tattırdı. Bir an Cambridge’in yemyeşil avlulu kolejlerinden geçip giderken, bir diğer an kendimi Bergamo’da onun yaşadığı Borgo Kanalı kenarındaki mütevazı evin yanı başında buldum. İstanbul’da St. Esprit Katedrali’ndeki mezarı başında ölümünün 150. yıldönümünde o manevi hissi duyarken, aynı hafta İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası eşliğinde, onun hiç bilinmeyen Türkçe sözlü koral bir kasidesini İstanbul Avrupa Korosu’nun ağzından Atatürk Kültür Merkezi’nin büyük salonunda, binlerce kişinin huzurunda ilk defa idare etme mutluluğunu tattım. Napoli’nin dar ve loş sokaklarında yürürken, o şehrin konservatuar kütüphanesinde meşhur Rossini’nin kendi kaleminden ona hitaben yazmış olduğu bir mektubunu keşfederek elimde tutmanın heyecanını yaşadım. Kitabımı kaleme alırken bana Gaetano Donizetti’nin Belisario operası Leyla Gencer’in Antonina rolünde söylediği 14 Mayıs 1969 tarihli La Fenice, Venedik kaydından arkadaşlık etti. Aynı zamanda tenor Bülent Bezdüz’ün Donizetti operalarına yatkın sesiyle dünyanın önemli opera salonlarında yükselen kariyerine tanık olmak beni mutlu kıldı. Zira Donizetti Paşa’nın bu topraklarda filizlenmesine öncülük ettiği bir kültürün devamında yetişen bu evrensel nitelikli sanatçıların kardeşinin eserleriyle uluslararası çapta özdeşleşmiş olmaları, belki de tarihin onun hatırasına sunduğu en güzel hediyesi olarak kabul edilmelidir.

* E-posta adresiniz hiç kimseyle paylaşılmayacaktır.