Stalingrad

İKİ TARAFI KESKİN BARBAROSSA KILICI

Cumartesi’ye denk gelen 21 Haziran 1941 harika bir yaz sabahıyla başladı. Birçok Berlinli günü Sans Souci parkında geçirmek üzere trene atlayıp Potsdam’ın yolunu tutarken, bazıları da yüzmek için Wansee ya da Nikolasee kumsallarına gitti. Kafelerde Rudolf Hess’in tek başına uçakla Britanya’ya gidişine dair zengin repertuarlı fıkraların yerini Sovyetler Birliği’ne yönelik yakın bir istilaya dair hikâyeler almıştı. Çok daha geniş çaplı bir savaş tasarısından korkanlar ise umutlarını Stalin’in son anda Ukrayna’yı Almanya’ya bırakacağı fikrine bağlamışlardı.
Unter den Linden bulvarındaki Sovyet büyükelçiliğinin görevlileri masalarının başındaydı. Moskova’dan gelen acil bir uyarıyla Baltık’tan Karadeniz’e kadar olan sınır boyunca büyük çaplı askerî hazırlıklara “önemli bir açıklık getirilmesi” istenmişti.1 Birinci kâtip ve baş tercüman Valentin Berejkov, bir randevu almak üzere Wilhelmstrasse’deki Alman Dışişleri Bakanlığı’na telefon açtı. Ona Bakan Joachim von Robbentrop’un şehir dışında olduğu ve Müsteşar Freiherr von Weizsäcker’e telefonla ulaşılamadığı bildirildi. Sabahın ilerlemesiyle birlikte, haber verilmesi talebiyle Moskova’dan gelen acil mesajlar gittikçe arttı. Önceki sekiz ayda Alman niyetlerine ilişkin belirtilerin sürekli artarak sekseni aşkın uyarıya ulaşması nedeniyle, Kremlin’de bastırılmış bir isteri havası vardı. NKVD şefinin yardımcısı daha önceki gün “SSCB resmî sınırlarını ihlal eden” en az “otuz dokuz uçak dalışı” olduğunu bildirmişti.2 Wehrmacht hazırlıklarında oldukça arsızdı; ancak gizliliğin olmayışı, Stalin’in çapraşık işleyen zihnine göre, bütün bunların herhalde Adolf Hitler’in daha büyük tavizler koparmaya dönük bir planının parçası olduğu yolundaki fikri doğrular gibiydi.