Bedenin Tarihi 1 - Rönesans'tan Aydınlanma'ya

PAYLAŞ
SATIN AL YORUM YAZ
Kitap Akrabalıkları

Bedeni bütün görünümleriyle incelemeyi amaçlayan üç ciltlik kolektif bir yapıt olan Bedenin Tarihi, gezegenlerin, gizli güçlerin, muskaların, değerli nesnelerin etkisinden bağımsız olarak tasavvur edilmiş, Rönesans’ın ateşlediği kültürel çatışmanın içinde kendine has özellikleriyle sivrilen bir bedenin tarihini, “modern” bedenin doğuşunu ele alıyor. İlk ciltte Daniel Arasse, Jean-Jacques Courtine, Jacques Gélis, Nicole Pellegrin, Rafael Mandressi, Sara F. Matthews-Grieco, Roy Porter, Georges Vigarello gibi araştırmacılar ve tarihçiler, Ortaçağ boyunca Kilise baskısı altında şekillenen bedenin Rönesans ile Aydınlanma arasındaki zaman diliminde uğradığı dönüşümleri inceliyor.

Alain Corbin
Jean-Jacques Courtine
Georges Vigarello

Bedeni tarihsel açıdan ele almak, öncelikle maddi uygarlığın merkezinde olan şeyi, eylem ve hissetme biçimlerini, teknik yatırımları, doğal güçlere karşı verilen mücadeleyi; Lucien Febvre’in deyifliyle “somut” insanı, “yaşayan insanı, etten kemikten insan”ı yeniden kurgulamak demektir. Bu hissedilebilir evrenin içinden bir varoluş anaforu yükselir: Gıda, soğukluk, koku, değişkenlik ya da hastalıkla temel “fiziksel” çerçeveleri belirleyen izlenimlerden, jestlerden, üretilenlerden oluşan bir birikimdir bu. Bedenin tarihi en başta, duyguların, ortamların ve fiziksel “hallerin” bu asli dünyasını resmeder; maddi koşullara, yerleşim ya da alışveriş biçimlerine, nesneleri üretme yöntemlerine göre değişen hissedilebilir olanı algılamak ve kullanmak için farklı yollar sunan bir dünyadır bu; bu alanın öncüleri arasında yer alan Mauss’un en “doğal” hareketlerimizin bile ortak normlar tarafından üretildiğini vurgulayarak göstermeyi başardığı gibi, kültürle birlikte; sözgelimi yürümemize, oynamamıza, çocuk doğurma, uyuma ya da yemek yeme tarzımıza göre de değişebilir. Sırf Mauss’un saydıkları bile, sahip olduğu pek çok değeri en somut bedensel alışkanlıklarından okuyabildiğimiz bir “bütünsel insana” işaret eder. İşte bundan dolayı tarihsel merak çok geniş bir alanı kucaklayabilir: Yavaşlığın dünyasından hız dünyasına uzanabilir örneğin, ya da elle çizilen portrelerden fotoğrafa, kişisel bakımdan kolektif korunma yöntemlerine, mutfaktan gastronomiye, cinselliğin ahlakın alanından çıkıp psikolojiye dahil edilmesine; bunların hepsi zamana yayılmış farklı birer dinamik, farklı birer dünya görüşü ve bedene yapılmış farklı yatırımlardır. Artık doğallığından sıyrılmış, işlenen bir şey olarak bedenin dile getirdikleri, Le Goff’un hatırlattığı gibi “geçmişin bir bütün olarak dirilmesine” katkı sağlıyor.

* E-posta adresiniz hiç kimseyle paylaşılmayacaktır.