Sancho’nun Sabah Yürüyüşü

PAYLAŞ
SATIN AL YORUM YAZ
Kitap Akrabalıkları

Haldun Taner’den unutulmaz öyküler
“Sancho’nun Sabah Yürüyüşü”

Yapı Kredi Yayınları Haldun Taner’in öykülerini ilk basımlarına uygun olarak ayrı ayrı çıkarmayı sürdürüyor. Bunlar arasında unutulmaz öyküleri içeren kitaplardan biri de “Sancho’nun Sabah Yürüyüşü”.

Haldun Taner’in, tiyatro çalışmaları nedeniyle ara verdiği öyküye “Sancho’nun Sabah Yürüyüşü” ile dönmesi 1969’da heyecanla karşılanmıştı.

“Sancho’nun Sabah Yürüyüşü”, “Piliç Makinesi”, “Dürbün”, “Salt İnsana Yöneliş”, “Rahatlıkla”, “Ases” adlı altı öyküden oluşan kitap bu kez yazarın daha sonra eklediği uzun öyküsü “Gülerek Ölmek” ile birlikte.

“Sancho’nun Sabah Yürüyüşü” iki karakteriyle öne çıkıyor: Sancho ve Ases. Taner’in hayvanların dünyasını anlatışındaki başarısı Sancho’da doruklara yükseliyor. Kaleci Ases’i anlattığı öykü ise edebiyatımızın en gözde futbol öyküsüdür.

“Bu bir futbol hikâyesi değildir. Bir hüsranın hikâyesidir belki. Belki de bir itirafın. Ases benim bir tarafımdır. Mademki Ases’i seviyorum, o halde henüz kurtulabilirim. Ases benim doğmamış oğlum. Ases benim içimdeki ukde. Belki sizin de.” (Haldun Taner)

Polis köpekleri ön ayaklarını germiş duruyorlardı. Sekizi bir tek koro halinde hırlamaya başladılar.

Sancho gittikçe yanlarına yaklaşıyordu. Önsezisi “kes artık bu oyunu” dediği halde erkeklik gururu “devam et aldırma” diyordu. Gözlerini kapadı. Ne olursa olsun. Değil mi ki, bir kere başlamış, ölürdü de tiki tiki praf hırrrr tak’ı kesmezdi.

Nitekim kesmedi. Köpeklerin öğretmeni iri yarı, siyah bıyıklı polis birden tabura marş emri verdi. Polis köpekleri kurulu kaldılar. Homurdana homurdana yollarına devam ettiler. Yalnız taburun en arkasındaki abraş3 yüzlü, kanlı gözlü bir kurt köpeği dönüp dönüp Sancho’ya bakıyor, sanki tenhada görünce öcünü almak için yüzünü mimlemeye çalışıyordu.

Onlar uzaklaşınca Sancho rahat bir nefes aldı. Atatürk Bulvarı’nın en kalabalık yerinde sosyete köpeklerinin piyasaya çıktığı bu saatte, polis köpekleri ile bir hırlaşma ve sonunda hırpalanma ayrıca prestijini de çok sarsabilir. Kalbi biraz önceki heyecandan boynunda atıyor, bu yüzden Hülya’nın babasının praf’larına ayak uydurabilmek için tıknefes oluyordu. Bereket Hülya’nın babası gazetecinin önünde durdu.

Sabah yürüyüşünün ilk aşaması Göreme Sokak’tan Sıhhiye’nin köşesindeki bu gazetecinin önüne kadar uzanırdı.

Hülya’nın babası bir dergi, iki de gazete aldı. Sonra ayakkabılarını Çingene bir boyacının önüne uzattı. Fırçalar gidip gelmeye başladı. Hülya’nın babası gazetesini açmış okuyordu. O sırada karşı sokaktaki kebapçı dükkânlarını sıyırıp gelen piyaz kokulu bir rüzgâr gazeteyi uçurdu. Sancho koşup gazetenin üzerine bastı. Tam ayağını bastığı yerde Maliye Vekili’nin resmi vardı. Adam yüzünü sanki Amerikan yardımının yetersizliğinden değil de Sancho’nun, yüzüne basıp canını acıttığından ötürü ekşitmişti.

Çingene oğlan, Hülya’nın babasının ayakkabılarını kadife ile gıcırdata gıcırdata parlatıyordu. Bu iş bitince karşı kaldırıma geçip Kavaklıdere’ye doğru yürüyüşe koyuldular.

Barikan Oteli’nin sokağının önünde tesadüfen –Sancho’nun sezisi bu tesadüfü pek yutmamıştı ya– Selmin Hanım’la onun kahverengi Danua’sı Diojen kaldırımda belirdiler. Selmin Hanım yürüyüş için, pantolonunun üzerine kalın bir dağ süveteri giymiş, ayaklarına ökçesiz spor iskarpinler geçirmişti. Birlikte yürümeye başladılar. Diojen, bütün Danua’lar gibi sakin, uysal ve aşırı derecede sabırlı bir köpekti. Sancho onunla ilk defa Selmin Hanımların verdiği bir ziyafette masanın altında tanışmıştı. Selmin Hanım masasının altında sol iskarpinini çıkarmış, zarif ayağına biraz nefes aldırıyordu. Hülya’nın babası birden ayağını usulca onunkinin yanına kaydırdı. Kadın, çoraplı ayağını kaçırdı. Ama adam öbür ayağını yakaladı. İki ayağının arasına adeta hapsetti. Kadının dizi ürperdi. Diojen’le Sancho birbirlerine bakmışlardı. Hülya’nın babası iki diziyle kadının dizini kıstırmış, onu adeta yatıştırmıştı. Masanın üzerinde konuşuluyordu. Sancho, Selmin Hanım’ın çıkardığı iskarpini yakalamış, tokası ile oynamaya başlamıştı. Ama gözü kadının hapsedilmiş bacağında idi. Diojen bacaklara sırtını çevirip ön ayaklarını uzattı, başını onlara dayayıp gözlerini kapadı. Uşak kuşkonmaz servisini bitirdiği sırada Hülya’nın babası, peşkirini4 düşürdü, eğilip alırken Selmin Hanım’ın ince ayak bileğini yumuşak bir el hareketiyle okşadı. İşte o anda Sancho ömründe yapmadığı bir şey yaptı. Hülya’nın babasının elini ısırdı. Adam canı yanmaktan çok, olmayacak bir şeyle, mesela yağmurun aşağıdan yukarıya yağması ile karşılaşmış gibi bir çığlık attı.

Eğildi, masanın altına baktı. Ama Sancho ordan –hem de kadının iskarpinini de alıp– çoktan sıvışmıştı.

Selmin Hanım bunlar olurken ayak yordamı ile iskarpinini arıyor ama masanın altına eğilip bakmayı nedense uygun bulmuyordu. Sancho saklandığı kanapenin altında bunu seyrederken ensesinde ılık bir nefes duydu. Diojen bir ayağı ile onun sırtını okşuyor, ağzı ile iskarpini çekiyordu. Sancho direnmek istedi. Sonra onun ıslak ve yalvaran bakışlarına dayanamadı. İskarpini bıraktı. Ve iri Danua dört ayaklı bir hoşgörü sembolü gibi götürdü, tam krem şantili çilek yenilip de kalkılacakken hanımının ayağının ucuna bırakıverdi. Sancho kadının heyecandan ne kadar terlediğini, gidip değişmesinden çok önce, yine kokusundan anladı, gülümsedi. İşte şimdi Diojen’le yan yana yürürlerken bunları hatırlamıştı. Diojen’in bu hareketi, onun filozofluğuna olduğu gibi, kim bilir belki de buna benzer durumlara çok düşmüş olmanın alışkanlığına da verilebilirdi. Bu mesele kafasını çok kurcalamıştı. Arkalarında yine o dört bacağın yan yana yürüdüğü bu ortamda Diojen’e bunu soracaktı ki –ama sorsa da Diojen’in açık bir cevap vereceği çok su götürür bir şeydi– evet tam bunu soracaktı ki Hülya’nın babası ile Diojen’in hanımı el sıkışıp ayrıldılar.

* E-posta adresiniz hiç kimseyle paylaşılmayacaktır.