Salaklık Üstüne Deneme

"Salaklık, saptayageldiğimiz gibi, öncelikle bir üstyapı olgusudur kuşkusuz, toplumsal ve / ya da ekinsel açıdan ayrıcalıklı kişilerin özelliğidir, ama evrensel bir yanı da bulunduğu kuşku götürmez: toplumun her katmanında, insanın her türlüsünde çıkabilir karşımıza. Şu var ki bir yanda (yukarıda) üreticileri vardır, bir yanda (aşağıda) tüketicileri. Öte yandan salaklığı tüketmek, ona gülmek, onunla eğlenmek değildir yalnızca, onu onaylamak, onu üstlenmek, onu yinelemek, ona öykünmektir de. Kürsünün tepesinden, "Biz yoksul halk çocuklarıyız, özel girişimden yanayız!" diye haykıran kalantor politikacının söylemini alkışlayan, şu ya da bu biçimde yineleyerek başkalarına aktaran baldırıçıplak öncelikle bir salaklık tüketicisidir. Monsieur Tapu de, aynı biçimde, belli saçmalık üreticilerinin söylemlerini yineleyerek ya da, öykünme yoluyla, onların söylemlerini özel durumlara uygulayarak saçmalık tüketir. Bununla birlikte, ayrıcalıkların gönüllerince üretip canları istedikçe sıradanların önüne attığı, onların da erişebildikçe kapıp yararlandığı bir nimet değildir salaklık. Hayır tam tersine, tüketicilerince seçilir. Öyle görünüyor ki, çelişkilerini çözmek, çözmüş olma sanısına ulaşmak ya da unutmak için, her bireyin, hatta her toplumun belli bir saçmalık dağarcığına gereksinimi vardır: yetişimlerine, konumlarına, yönelimlerine göre, kendilerine en uygun saçmalıkları seçerler. Salaklar, yani saçmalık üreticileri de, ürünlerinin tutunduğu ölçüde büyüyeceklerini bildiklerinden, bu durumu hiçbir zaman gözden uzak tutmaz, ürünlerini alıcılarına göre biçimlendirir, alıcılarını da, olanakların elverdiği ölçüde, ürünlerine göre yönlendirirler. Belki de bu yüzden, bu sıkı bağımlılık sonucu, saçmalık başka ürünlerde hiç bulunmayan bir özellik sunar: tüketicisi kendini üretici sanır. Salaklığın ölümsüzlüğü de buradan kaynaklanır."