Fransız Akademisi’ne Kabul Konuşması ve Jean-Christophe Rufin’in Yanıtı

Her şeyden önce,
Beyefendi,
Sakın Akademi’nin size hoş geldiniz demek için en genç üyesini seçmesine gücenmeyin. Bu bir saygısızlık değil, tersine ikimiz için de bir lütuf.

Elbette, yeni bir üyeyi karşılama konuşması yapacak kişiyi seçme konusunda Topluluğumuzun kesin kuralları var. Ama yeri geldiğinde bu kurallar göz ardı edilebiliyor. O zaman protokolün yerini tanımlanması daha güç olan başka bir ölçüt alıyor, biz adına cana yakınlık, arkadaşlık, entelektüel ortaklık diyelim isterseniz.

Çalışma arkadaşlarımın size hoş geldiniz demek için beni seçmesinin nedeni yakın olduğumuzu bilmeleri. Yollarımızın ilk karşılaşmamızdan bu yana birçok kez kesiştiğini biliyorlar. Sizinle yirmi beş yılı aşkın bir süredir tanışıyoruz. O zaman dünya çapında bir başarı kazanacak en güzel kitaplarınızdan birini, "Afrikalı Leo"yu tanıtıyordunuz. Ben de aynı yayıncıdan çok daha kısıtlı bir çevreye yönelik, insani yardım hareketiyle ilgili bir deneme yayımlamıştım. O dönemde, sizi okuyarak, gözlemleyerek, tanımayı öğrenerek, roman sayesinde yapıtın niteliğini feda etmeden de geniş kitlelere ulaşılabileceğini anladım. Sayenizde, her zaman bağlı kaldığınızı gösterdiğiniz güzelim klasik biçimiyle romanın dünyadan söz etmek için hâlâ, hatta her zamankinden de fazla eşsiz bir araç olduğuna inandım. Çelişkili olduğu oranda etkili bir araç roman: Kurmaca oyunuyla insan gerçekliğinin en yüce biçimlerinden birini açığa çıkarıyor; özel olayları sahneye koyarak evrensel gerçeklere ulaşıyor; biçem ve dilin büyüsüyle dünyada üstüne düşünülmemiş şeylerin ve deneyimin bilincine varılmasını sağlıyor. Böylece, siz kurmacaya geçmek gibi geri dönüşü olmayan bir yola girme kararını verdirdiniz bana bilmeden. Sizi örnek alarak romancı oldum.

Esin kaynaklarımız ters olsa da birbirine yakın: Siz dünyayı keşfe çıkıp, Batı uygarlıklarının güçlü ve zayıf yanlarıyla tanışan Doğulu insanların izlediği yolu inceliyorsunuz. Ben daha çok benim gibi, Doğu, Afrika ve sözcük kuru bir idari birime dönüşmeden önce pek hoş bir biçimde “denizaşırı” olarak adlandırılan bölgelerin sarsıcı deneyimiyle başkalarını ve kendilerini keşfe çıkmış Avrupa kökenli kahramanları anlattım. Bizim yollarımız sık sık kesiştiyse de, kahramanlarımızınkiler daha çok kesişmiştir. Yaşamlarımız farklı, ama kimi zaman bana öyle geliyor ki düşlerimiz bizi arkadaştan da öte, birer kardeş yapıyor.

Bununla birlikte, tüm bu yıllar boyunca, sizi bir an olsun bir kaynak, bir ağabey olarak görmeyi bırakmadım. Günün birinde bu Kubbe’nin altında birlikte olacağımız, özellikle de size hoş geldiniz deme onurunun bana düşeceği aklımın ucundan geçmezdi. Doğrusunu söylemek gerekirse, bunun tersi olsa, çok daha az şaşırırdım. Ama madem alınyazımız böyle diyor, en azından uzun soluklu arkadaşlığımızın sizi daha kısa bir süre gözlemlemiş birinin kuşkusuz yapamayacağı denli açık seçik ve derin doğanıza uygun bir portrenizi çizmemi sağlayacağını umuyorum.

• Fransız Akademisi'nin eski ve yeni üyesi

• Maalouf “ölümsüz” oldu