İstanbul’un Ulysses’i - "Bir Arada Olabilmek Mümkün mü?" - Konuşmalar

İrlandalı yazar James Joyce’un başyapıtı Ulysses’in yayımlanışının 100. yılı Avrupa’nın on sekiz şehrini kapsayan “Ulysses: European Odyssey 2022-2024” projesiyle kutlanıyor. İstanbul da bu şehirlerden biri. “İstanbul’un Ulysses’i” üst başlığıyla düzenlenen etkinlikler, Ulysses romanını Nevzat Erkmen’in çevirisiyle Türkçeye kazandıran ilk yayınevinin YKY olması dolayısıyla Yapı Kredi Kültür Sanat’ta başlıyor. İlk program, 5-6 Haziran günlerinde düzenlenecek olan “Bir Arada Olabilmek Mümkün mü?” başlıklı konuşmalar dizisi. Konuşmalarda “bir arada var olmak (co-existence)” kavramı sosyolojik, politik, psikanalitik, mimari, feminist perspektiflerden ve Türkiye, İstanbul, yaşadığımız mekânlar, dürtülerimiz ve aile bağlamlarında ele alınacak. “İstanbul’un Ulysses’i” kapsamında Yapı Kredi Kültür Sanat’ta ücretsiz film gösterimleri (8 ve 10 Haziran), performans ve çocuk atölyeleri (10 Haziran) düzenlenecek.

“ULYSSES European Odyssey” projesi romanın on sekiz bölümden oluşmasından esinlenilerek Atina, Paris, Budapeşte, Berlin, Kopenhag, İstanbul ve Dublin’in de aralarında yer aldığı on sekiz şehirde gerçekleştiriliyor. Bu on sekiz şehirdeki proje ortaklarıyla hayata geçirilen “ULYSSES European Odyssey” tasarlanırken her şehrin kendi güncel meselelerine odaklanılarak bugünün Avrupa haritasını keşfetmek amaçlandı ve bu amaçla her bir şehre romandan bir bölüm ve bu bölümle ilintili bir tema atandı. İstanbul’a “Gezen Kayalar” başlıklı 10. Bölüm ve “bir arada var olmak (co-existence)” teması verildi. Tema, coğrafi, demografik, sosyolojik ve siyasi açılardan kentin kişiliğiyle ve dolayısıyla kentle ilgili güncel tartışmalarla son derece uyumlu.

“Bir Arada Olabilmek Mümkün mü?” başlıklı konuşmalar dizisi 5 Haziran Pazartesi saat 18:30’da, “İstanbul’un Ulysses’i” etkinliklerinin proje ortağı Yalan Dünya Films Ltd.’nin kurucusu Gülen Güler’in projenin ortaya çıkışını ve çerçevesini anlatacağı konuşmayla açılacak. Programda Ulysses’in çevirmenlerinden Fuat Sevimay, Joyce’un metninde “bir aradalık” kavramının izini sürecek ve Joyce-İstanbul-bir aradalık üçlüsünün ilişkisi üzerinde duracak. Araştırmacı-yazar Bekir Ağırdır İstanbul’un bir metropol olarak bir aradalıklara nasıl olanak sağladığı ya da sağlamadığını tartışacak. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nden Çisel Karacebe ve Suzi Asa akuzmatik (ses-geçirgen) mekânlara odaklanarak, evlerimizde kapandığımız pandemi sürecinde evlerimizin bizi ne tür işitsel bağlar kurmaya zorladığına ve buna nasıl karşılık verdiğimize ilişkin örnekler sunacaklar.

Konuşmaların 6 Haziran Salı günü düzenlenecek ikinci oturumunda sosyolog Besim Dellaloğlu Türkiye’de siyasal ve toplumsal hayatın meydana getirdiği farklı kamuların bir arada var olabilme şekline ve mücadelesine değinecek. Psikanalist Talat Parman’ın çıkış noktası, Freud'un insan ruhsallığının ana unsurları olarak gördüğü dürtüleri birbirine zıt hareket eden ancak bir arada da bulunmaları gereken öğeler olarak tanımlaması. Yazar B. Nihan Eren ise kendi eserlerinde yer alan aileye özgü meselelerden yola çıkacak ve aileyi, çelişkileri dolayısıyla bitmek bilmeyen bir uzlaşmazlıklar zeminine dönüşen bir “bir aradalık” olarak ele alacak. İki günlük etkinliğin son konuşmacısı mimar ve öğretim görevlisi Yağmur Yıldırım, feminist pratiklerin İstanbul’da ve İstiklal Caddesi’nde meydana çıkardığı bir aradalık biçimlerine değinecek.

Konuşmalar, herkese açık ve ücretsizdir.

PROGRAM

5 Haziran 2023 Pazartesi
18:30: Sunuş: Ahsen Erdoğan
18:35 Gülen Güler –  Ulysses’in 100. Yılında İstanbul’da, Bir Arada
19:00 Fuat Sevimay – İstanbullu Joyce
19:30 Bekir Ağırdır – Günümüzün Bir Arada Olma Mekânı Olarak Metropol Gerçeği ve İstanbul
20:00 Begüm Özden Fırat, Çisel Karacebe, Suzy Levy – İşitsel Bağlar: Pandemide Bir Aradılığın Halleri