Varoluşçular psikanalizi nasıl yorumladı? (II) - Kültür ve Psikanaliz Söyleşileri

Zeynep Direk ve Talat Parman, "Varoluşçular psikanalizi nasıl yorumladı?" söyleşisinin Ekim 2024'teki ilk oturumunu Simone de Beauvoir'ın yaklaşımının psikanalizle olan ilişkisine ayırmışlardı, bu kez Jean Paul Sartre’ın psikanalizle, deyim yerindeyse, hesaplaşmasını ele alacaklar. Sartre, 1936-37 yıllarında kaleme aldığı ilk önemli felsefi yapıtı "Ego'nun Aşkınlığı"nda bilincin içselliğini sorguladı ve Benliği (ego) dışarıya, dünyaya ait bir varlık olarak düşünmeyi önerdi. Bu yaklaşım Freud’un kuramına ters düştüğü halde, o da özneyi kendini bütünüyle bilebilen, kendine hâkim bir varlık olarak görmemekteydi. Bir başka önemli yapıtı 1943 tarihli "Varlık ve Hiçlik"te ise Freud’u eleştirerek varoluşçu bir psikanaliz düşüncesini ortaya attı. Jean Paul Sartre yapıtında insanın davranışlarını aydınlatmak için öncelikle ontolojik ve daha sonra çok daha tarihsel bir çerçeve çizer. Hem Jean Genet üzerine yazdığı 1952 tarihli "Aziz Genet" hem de Gustav Flaubert üzerine kaleme aldığı biyografik bir yapıt olan ve 1970’lerin başında yazılan "Ailenin Budalası"nda varoluşçu psikanalizin insan davranışını açıklarken “geri ve ileri giden yöntem”i (la méthode regressive et progressive) kullanmıştır. Bu yöntem, Sartre’ın geç dönem düşüncesinde yani "Yöntem Araştırmaları ve Diyalektik Aklın Eleştirisi"nde kuramsal ifadesini bulur. Konuşmacılar, bu arka plana göz atarak ilerleyecek ve Freud ve ondan yola çıkan başka psikanalizlerle (örneğin Lacancı psikanaliz) Sartre’dan yola çıkan varoluşçu psikanaliz arasındaki benzerlik ve farklılıkları tartışacaklar. Önümüzdeki dönemde, Maurice Merleau-Ponty ve Franz Fanon’un psikanalize olan yaklaşımları ele alınacak.
 
Zeynep Direk Boğaziçi Üniversitesi’nde Yüksek Lisans derecesini, Memphis Üniversitesi’nden doktorasını almıştır. 2014’ten beri Koç Üniversitesi Felsefe Bölümü’nde öğretim üyesi olarak çalışmaktadır. Araştırmaları Çağdaş Fransız Felsefesi, Etik, Feminist Felsefe alanlarında çeşitli sorunları konu edinir. “Derrida Critical Assessments” (Routledge, 2001) ve “A Companion to Derrida”nın (Blackwell, 2014) editörüdür. Eserleri arasında Başkalık Deneyimi, (YKY 2005), Cinsel Farkın İnşası (Metis 2018), Ontologies of Sex: Philosophy in Sexual Politics (Rowman and Littlefield, 2020) Çağdaş Kıta Felsefesi (FOL Yayınları 2021) ve Derrida İstanbul’da: Sekülerizm, Öteki ve Sorumluluk (FOL Yayınları 2022) yer alır. Türkçe, ingilizce ve Fransızca çok sayıda makale yayımlamıştır.

Etkinlik herkese açık ve ücretsizdir.
Kapılar etkinlikten yarım saat önce açılır.
Katılımcılar etkinlik sırasında çekilecek fotoğrafların YKKSY’nin sosyal medya hesaplarında kullanılmasına izin vermiş kabul edilirler.
YKKSY etkinlik saatinde değişiklik yapma ve iptal hakkını saklı tutar.