Yoğun Bir Döneme Girerken

"Sanat Dünyamız"ın Eylül-Ekim 2015 sayısı (no.148); aralarında Gencay Kasapcı, Van Gogh, Giacometti, Mardin Bienali, ArtInternational, Selçuklular sergisi, Gustav Mahler’i içeren yazıların da olduğu geniş bir yelpazede sanatın çeşitli alanlarından metinlerden oluşuyor. Dergi, aynı zamanda, 100. doğum yıldönümü nedeniyle mimar/yazar/sanatçı Cihat burak’ın bir desen defterinden sayfaları Necmi Sönmez’in metniyle birlikte sunuyor.

3. Uluslararası Mardin Bienali
Mardin Sinema derneği tarafından ve özel sektörün desteğiyle  15 Mayıs -15 Haziran 2015 tarihleri arasında üçüncüsü gerçekleştirilen uluslararası Mardin bienali’ni Nazlı Pektaş değerlendirdi.

Gencay Kasapcı ve Özgürlük Anıtı
1950’lerden itibaren uluslarası literatüre giren sanatçı Gencay Kasapcı’nın (Ankara, 1933) çalışmalarını sanat tarihçi Ömer Faruk Şerifoğlu kaleme aldı. Özellikle optik çalışmalarıyla ve Zero Group’un 1966’daki “avant garde” sergisinde yer alan eseriyle dikkat çekmiş sanatçının bu eseri 2 Eylül-10 Ocak arasında Sakıp Sabancı Müzesi’ndeki Zero Group sergisinde de yer alıyor.

ArtInternational 2015’ten  Sesler, Eserler
Uluslararası ArtIntertıonal sanat fuarının üçüncüsüİ, geçen yıllardaki gibi yine Haliç Kongre Merkezi’nde, 4-5-6 Eylül tarihlerinde yapılıyor. Hem fuarın hem sanatçıların yelpazesi hakkında fikir edinmek ve sanatçıları daha yakından tanımak için hazırlanan dosya sanatçıların eserlerinden örnekler ve şu iki soruya cevaplarını içeriyor:

1. Son dönem çalışmalarınızda ilham kaynağınız ve ana meseleleriniz nelerdir?
2. ArtInternational için neler söylemek istersiniz?

Van Gogh ve Dr. Gachet
Araştırmacı/yazar Tunç Tayanç ressam ve pullarla ilgili yazılarına bir yenisini eklerken, Van Gogh’un Dr. Gachet resminin arkaplanını ve akıbetini, henüz cevaplanamamış soruları anlattı.

Türk ve İslam Eserleri Müzesi’nde“Selçuklular” Sergisi
Sanat tarihçisi, müze yönetmeni Şennur Şentürk, Türk ve İslam Eserleri Müzesi’nin 18 Mayıs-18 Kasım 2015 tarihleri arasında izleyicilerle buluşturduğu “Selçuklular” sergisini değerlendirdi. Sergide farklı müzelerden gelen eserler yer alıyor.

Giacometti
Heykeltıraş ve ressam Alberto Giacometti’nin Türkiye’deki  ilk kapsamlı sergisi Pera Müzesi’nde 11 Şubat-26 Nisan 2015 tarihleri arasında yer aldı. Müze’nin Giacommetti Vakfı’nın katkılarıyla sunduğu ve retrospektif yaklaşımla hazırlanmış sergiyi Şinasi Tek kaleme aldı.

“Günümüzde İslam Sanatı: Ortadoğu’da Güncel Sanat” sergisi üzerinden Batı Sanatında Tokenizm ve Şarkiyatçılık
Abd’de Illinois Üniversitesi (Chicago), sanat tarihi bölümünde  doktora öğrencisi olan Pınar Üner Yılmaz, Los Angeles Sanat Müzesi’nde 3 ocak 2016’ya kadar açık “Günümüzde İslam sanatı: Ortadoğu’da Güncel Sanat” sergisini izledi ve Batı sanatında “tokenizm” ve “şarkiyatçılık” okuması yaptı.

Gustav Mahler’de Anlatım Endişesi, Abartı ve İnanç Teması
Yazar/editör Selçuk Aylar, Gustav Mahler üzerine metninde bestecinin yanı sıra müzik, sanat, yüce, modern, miras vb temaları tartıştı.

Ek: Cihat Burak’ın Zamandan Bağımsızlığı /Bir Desen Defterinin Düşündürdükleri
Modern Türk Sanatı’nın en önemli temsilcilerinden Cihat Burak’ın 100. Doğum günü nedeniyle "Sanat Dünyamız"ın 148. sayısında yayımlanan tıpkıbasım sayfalar, sanatçının Paris’teki ikinci uzun kalış döneminde (1960-64) gerçekleştirdiği bir desen defterinden alındı. Sönmez arşivindek, bu defter Cihat Burak’ın zamandan bağımsızlığını, tekil ve özgün duruşunu bir kez daha hatırlatıyor.

Necmi Sönmez’in metninden alıntı:
“Gençliğinden beri gördüğünü çizerek not alan Cihat Burak’ın yaratıcı sürecini, araştırmalarını en açık ve özlü biçimde ortaya çıkaran desenleri, onun hem dünyaya hem kendine olan bakış açısına göz kamaştırıcı bir ışık tutar.”

EDİTÖRDEN

• Yoğun Bir Döneme Girerken - Mine Haydaroğlu

  BU EYLÜL, SANAT SAHNESİ YOĞUN BİR DÖNEME  DAHA GİRİYOR. SANAT DÜNYAMIZ OLARAK BU YILIN ÖNDE GELEN SANAT ETKİNLİKLERİ ARASINDA BULUNAN 14. İSTANBUL BİENALİ VE 56. VENEDİK BİENALİ ÜZERİNE DEĞERLENDİRMELERE KASIM SAYIMIZDA YER VERECEĞİZ. BU SAYIMIZDA MARDİN BİENALİ ÜZERİNE BİR YAZIMIZ VE İSTANBUL’DA ÜÇÜNCÜSÜ AÇILAN ARTINTERNATIONAL HAKKINDA BİR DOSYAMIZ VAR.

  BİENALLER, FUARLAR GİBİ GENİŞ KAPSAMLI SANAT ETKİNLİKLERİ SANATÇILARIN, ESERLERİN GÜNDEME GELMESİNDE ÖNEMLİ ROL OYNUYOR. ULUSLARARASI KATILIMLI BU BÜYÜK SERGİLER/BULUŞMA NOKTALARI SANAT CAMİASINDAKİ DİNAMİKLERİ BİR ANLAMDA GÖRÜNÜR KILIYOR. BÖYLECE İZLEYİCİLERLE BULUŞAN GÜNÜMÜZ SANATININ KALICI DEĞERLENDİRMESİ, BÜTÜN BİR SANAT TARİHİ İÇİNDE YERİNİ ALMASI İÇİN YAPILAN ÇALIŞMALAR ARASINDA KİTAPLAR VE YAYINLAR BİRİNCİL ÖNEME SAHİP. BU BAĞLAMDA WILL GOMPERTZ’İN YAYINEVİMİZ YKY TARAFINDAN YAYIMLANAN PARDON NEYE BAKMIŞTINIZ? KİTABI ÇOK İLGİ ÇEKTİ. BU DOĞRULTUDA KİTAPLARI YAYIMLAMAYA DEVAM EDECEĞİZ.

  BU SAYIMIZIN İÇERİĞİ; ARALARINDA GENCAY KASAPCI, VAN GOGH, GIACOMETTI, SELÇUKLULAR SERGİSİ, GUSTAV MAHLER’İ İÇEREN YAZILARIN DA OLDUĞU GENİŞ BİR YELPAZEDE SANATIN ÇEŞİTLİ ALANLARINDAN METİNLERDEN OLUŞUYOR. AYNI ZAMANDA, 100. DOĞUM YILDÖNÜMÜ NEDENİYLE MİMAR/YAZAR/SANATÇI CİHAT BURAK’IN BİR DESEN DEFTERİNDEN SAYFALARI NECMİ SÖNMEZ’İN METNİYLE BİRLİKTE SUNUYORUZ.

  TEMMUZ AYINDA KAYBETTİĞİMİZ SANAT TARİHÇİSİ PROF. SEMRA GERMANER’İ SEVGİYLA SAYGIYLA ANIYORUZ. 146. SAYIMIZDA EŞİ DEĞERLİ SANATÇI ALİ TEOMAN GERMANER ÜZERİNE YAZI YAZAN NAZLI PEKTAŞ’IN SEMRA HANIMLA BİR SÖYLEŞİ YAPMASINI PLANLAMIŞTIK. NE YAZIK Kİ BUNU GERÇEKLEŞTİREMEDİK. SEVGİLİ SEMRA HANIM VE ÇALIŞMALARI ÜZERİNE DERİNLİKLİ ARAŞTIRMALARIN SÜRECEĞİNE İNANIYORUZ.

• 3. Uluslararası Mardin Bienali - Nazlı Pektaş

  Süryani, Arap, Ermeni, Türk ve Kürt kültürlerinin iç içe geçtiği Mezopotamya okyanusunun ortasında büyüleyici bir kent Mardin. Mimarisi ve taş işçiliğiyle, sonsuz bir coğrafyanın orta yerinde türlü öykü ve yaşanmışlıkla insanı sıkı sıkı kendine bağlıyor. Taş bir avludan Mezopotamya ovasına dalan gözleriniz ve  kulağınıza rüzgârın getirdiği sesler kentin büyüsünü,  birbiri üzerine eklenen sorular eşliğinde çoğaltıyor. Geçmişi bugüne, bugünü geçmişe sorarak izler arıyorsunuz. Ağıtlar, türküler, şiirler, masallar, renkler ve tatlar buna kâfi gelir mi?

  Tutuluyorsunuz...

  Sonra dar sokakların birinde yüzünüze çarpan gün ışığı, saçınızı savuran rüzgâr; bir dağın etekleri boyunca uzanan bu kadim şehirde yıllar öncesinin seslerini ve renklerini yanı başınıza getiriyor. Mardin’de olmak şehirle diz dize oturup onunla söyleşmek, onu dinlemek gibi.

  Devamı bu sayıda...

• Gencay Kasapçı ve yenilenen "Özgürlük Anıtı" - Ömer Faruk Şerifoğlu

  Toplum ile sanat arasında öyle bir münasebet vardır ki, bir toplumun bütün özelliklerini sanatsal birikimiyle okumak mümkündür. Sanat, sanatçının iç dünyasını dışa yansıtan ayna olduğu gibi, toplumların da aynasıdır. Sanatçı, içinde bulunduğu toplumu etkilediği gibi, toplumdan da büyük ölçüde etkilenir. Bu dengenin göz ardı edilmediği toplumlar, sanatsal birikimleriyle gelecek kuşaklara ve zamanlara taşınabilirler... Toplumun değerlerini dikkate almak zorunda olan sanatçının, içinden çıktığı topluma karşı birtakım sorumlulukları da vardır. Evrensel değerlere ulaşabilmek için, sanatçının kendi toplumunun dinamiklerini çok iyi bilmesi ve çağdaş problemleriyle hesaplaşması gerekir. Sanatçı, istese de istemese de kendi toplumundan yola çıkarak, bütün insanlığa yönelmiş bir mesajın sahibidir, kullandığı dil ve sanatının kalıcılığı oranında başarılı olacaktır. Karşısında durduğumuz her sanat eseri bir ruhun ifadesi, şahsiyetin göstergesidir, aynı zamanda...

  Sanatçı, her zaman toplumun değişim ve dönüşümüne öncülük edebilmelidir. Ama bu, içinde yaşadığı toplumla bağlarını koparmak değil; aksine sağlam bağlar oluşturma çabasıyla mümkündür... Bu bağlamda günümüz sanat dünyasında, şahsiyet sahibi, sanatıyla topluma öncülük eden, yön veren azımsanmayacak sayıda sanatçıdan söz etmek mümkündür. Ki bu sebeple bir “Çağdaş Türk Sanatı”ndan söz edebiliyoruz. Ama üzüntü verici bir tarafı da göz ardı etmemeliyiz. Ülkemiz sanatının dünyada hak ettiği yerde olmadığını biliyoruz.

  Devamı bu sayıda...

ArtInternational 2015'ten Sesler, Eserler - Mine Haydaroğlu
Van Gogh ve Dr. Gachet - Tunç Tayanç
Türk ve İslam Eserleri Müzesi'nde "Selçuklular" Sergisi - Şennur Şentürk
Giacometti - Şinasi Tek

• "Günümüzde İslam Sanatı: Ortadoğu'da Güncel Sanat" sergisi - Pınar Üner Yılmaz

  Los Angeles Sanat Müzesi, yani kısaca, LACMA, California eyaletinin çağdaş sanat kalelerinden biri olarak son yıllarda önemli sergilere imza atıyor. Özellikle Yakın ve Uzak Doğu, Güney Amerika, Afrika gibi bölgelere yoğunlaşarak yaptığı sergilerle Batı-harici sanata yer vermesiyle LACMA, Kuzey Amerika’da bu alanda bir örnek teşkil ediyor. En son 1 Şubat 2015’te açmış olduğu, “Günümüzde İslam Sanatı: Ortadoğu’da Güncel Sanat” sergisi ile de gündeme gelen müze, şimdiye dek Batı merkezinde seyretmiş bir sanat anlayışının kurumsal düzeyde nasıl yıkılabileceğinin müjdesini veriyor. Ne var ki son yirmi, hatta otuz yılda Batı Avrupa ve Kuzey Amerika’da yapılan sergilere ve burada yer alan sanat kurumlarının koleksiyonlarındaki Batı-harici sanata olan ilginin artışına bakacak olursak, LACMA’nın attığı bu adımlar aslında çok da şaşırtıcı değil. Yapılan sergilerin içeriği ve yapıtların ne şekilde, hangi çerçevede sunulduğu, sanatçıların temsiliyet meselesi de ele alındığında, bu adımların yakından, eleştirel bir gözle incelenmesi daha da bir aciliyet kazanıyor.

  Devamı bu sayıda...

Gustav Mahler'de Anlatım Endişesi, Abartı ve İnanç Teması - Selçuk Aylar
Anlam ve Anlamsızlık Arasında Çağdaş Sanat - Meral Sayar

• Cihat Burak'ın bir defterinden sayfalar

  Cihat Burak’ın Zamandan Bağımsızlığı
  Bir Desen Defterinin Düşündürdükleri

  Modern Türk Sanatı’nın en önemli temsilcilerinden Cihat Burak’ın 100. doğum günü nedeniyle Sanat Dünyamız’ın 148. sayısına ek olarak yayımlanan bu tıpkıbasım sayfalar, sanatçının Paris’teki ikinci uzun kalış döneminde (1960-64) gerçekleştirdiği bir desen defterinden alındı. Cihat Burak’ın zamandan bağımsızlığını, tekil ve özgün duruşunu bir kez daha hatırlatıyorlar.

  Mimarlık eğitimi (1937-43) almasına karşın resim alanında kendi kendisini yetiştiren Burak, düşlerin sonsuz evriminde ilerlemiş, tarihe, güncel yaşama tanıklık eden eleştirel bir tutumla sanatını ayrıksı bir çerçeve içine almayı başarmış bir ressamdı. Onun 1950’lerden itibaren başlayan resim serüveni, nesnel dünyanın darmadağın ettiği boyut, mekân, imge ilişkilerinin zıtlıklar adına gerçek ile bilinç arasındaki ayrıma uygun olarak yeniden düzenlendiği, anlatımcı, eleştirel bir tutumu ortaya koyar. Burak hakkında yeterince araştırma yapılmadığı için üzerindeki gizem örtüsü bir türlü kaldırılamamıştır. Sanatçıyı yorumlayabilmek için, bir yanda otobiyografik yazılarına, öte yanda onun dış dünyayı gözlemlerken aldığı notlara, eskiz, desen, karalama gibi “temel kaynaklara” inmek gerekiyor. Gençliğinden beri gördüğünü çizerek not alan Cihat Burak’ın yaratıcı sürecini, araştırmalarını en açık ve özlü biçimde ortaya çıkaran desenleri, onun hem dünyaya hem kendine olan bakış açısına göz kamaştırıcı bir ışık tutar.

  Devamı bu sayıda...

Abone olmak için idealdergi@idealkultur.com adresine mail atabilir ya da 05559811838 - 02125288541 numaralı telefonları arayabilirsiniz.