Sırlı Tuğlalar

Hacivatın Karagözü

Hacivatın Karagözünde ibret görünür. Perde arkasında oynayanlar gerçek belirtilerdir. Seyirciler toplanır, geriden aydınlatılmış perdedeki biçimlerin ardında olup bitenlere bakarlar. Çocuklar gördüklerine inanırlar, arkada olup bitenleri merak etmezler. Karagöz, çeşm-i siyahtır. Noktalı ve damarlı sırça değildir. Camdan yapılmamıştır ve üzeri spiral renkli camlarla bezenmemiş veya spiraller arasına çiçek motifleri yerleştirilmemiş, şurup ve benzeri içecekler konmak için kullanılmamış, boynu uzun, kulplu veya kapaklı sürahiler değildir. Karagöz bazen çeşm-i giryan olur ağlar. Bazen baygın bazen sarhoş bazen çeşm-i yar olur sevgilinin gözüne konar. En çok çocuklar sever Karagöz'ü. Karga gözü açık mavidir. Gönlü aydınlatan göz olarak da bilinir. Kadınlar çeşm-aviz takar yüzlerine. Böylece onlar da perde gerisinde gerçek birer belirti olarak süzülür. Hayalci gelir sonra, padişaha söyleyeceklerini çekinmeden söyler. Ahali, insanların iplerini parmaklarıyla oynatan hayalcinin gerçek olduğunu bilir. Onu Tanrı olarak görür. Gölgeler oynaştıkça, perde arkasındaki oynatıcının tuttuğu ipler göründükçe belirtilerin gerçekliği artar. Kürt, Arnavut, Laz, Gürcü, Yahudi, Rum, külhanbeyi... herkes kendi kelimeleriyle konuşur. Kimsenin diline karışılmaz, kimseye dil uzatılmaz. Oynatıcı kimi zaman betimler de. Böylece kuklaların ipleri görünmez, perdeye düşen gölgeler belirir. Gölgeler oynar sadece. Ten ve can oynamaz. Harfler gece gündüz perde arkasında bunu fısıldar.