Ortaçağ Kahramanları

Arthur, gerçekte var olan, ancak tarihten uzaklaşarak efsaneye dönüşen ve hayal dünyasının kurgu kahramanlarına katılan tarihi şahsiyetler gibi gerçek ile düşsel ve kurgu ile tarih arasında efsanevi kişilere dönüşmüş Ortaçağ kahramanlarının güzel bir örneğidir. Bu noktada, Ortaçağ’ın tarihle efsane arasındaki iki büyük kahramanı Arthur ile Charlemagne’ın hem paralel hem de çakışan dönüşümlerini göreceğiz. Arthur, IX. yüzyılda vakanüvis Nennius’un Historia Britonum ’unda (Britanyalıların Tarihi) ortaya çıkar. Nennius’a göre, Büyük Britanya’nın Saksonlarca istila edilmesi sırasında Arthur diye biri Brötonların kralının yanında Saksonlara karşı savaşmıştır. Komuta ettiği savaşlarda dokuz yüz altmış kadar düşman öldürdüğü söylenir. Bu yüzden tarihe, son derece önemli bir savaşçı, Brötonların savunucusu olarak geçer; varlığı da, Ortaçağ’ın başlarında Keltlerin sözlü edebiyatına, özellikle de bir kahramanın çocukluk dönemlerini anlatan Mabinogion’lara bağlı kalır. Arthur, başka kültürlere ait kahramanlarla benzeştirilmiştir; özellikle de Hint-Avrupa üç işlevli kültürleriyle Avrupa, hatta Germen folklorundaki kahramanlara. Ancak kahraman Arthur’un karakteri ne olursa olsun, Ortaçağ Batı toplumlarının yaratarak bizlere miras bıraktığı, Britanya ulusal ideolojisine özellikle bağlı bir Kelt kahramandır.

Arthur’un gerçek anlamda doğuşu, muhtemelen Galli olan bir vakanüvisin eserinde gerçekleşir: Oxford’lu bir piskoposluk kurulu üyesi olan Monmouth’lu Geoffroy’un 1135- 1138 yılları arasında yazdığı Historia Regum Britannie (Bretag28 ne Krallarının Tarihçesi). Geoffroy, Brütüs’ten başlayarak, Romalılarla birlikte Brötonlara medeniyetlerini geliştirmeye gelmiş Bröton krallarının hikâyelerini anlatır. Romalı-barbar melezi Brötonları yöneten çok sayıda kralın sonuncusu olan Utherpendragon, Merlin’in büyülerinin yardımıyla, sevdiği kadın Ingerne’den bir erkek evlat sahibi olur: Arthur. On beş yaşında kral olan Arthur, Romalılarla Batı Avrupa halklarına karşı pek çok zafer kazanır. Büyük Britanya’nın tamamı ile kuzey adalarını fethederek Saint-Michel Dağı’nın çevresinde dehşet saçan devi öldürdükten sonra, Pireneler’e kadar bütün kıtayı ele geçirir. Fakat yeğeni Mordred, karısını da krallığını da elinden alır. Arthur savaştan dönünce yeğenini öldürür ancak kendisi de çok ağır yaralanarak Galler ülkesi açıklarındaki Avalon Adası’na götürülür. Burada ya ölecek ya da tekrar gücüne kavuşarak iyileşecek ve krallığıyla imparatorluğunu yeniden ele geçirecektir. Arthur, kısa zamanda Ortaçağ’a ilişkin kurguların yaratıcılığının en zengin ve güçlülerinden birini, Arthur efsanesini oluşturan edebi metinlerin tamamında merkezi kahraman haline gelir.