Hayatım - Kâzım Karabekir

İstanbul’a Bir Bakış

Artık İstanbul’dan uzun zaman için ayrılacağımdan her tarafını ibretle geziyor, tetkik ediyorum. En fenama giden şey şimendifer memurları. Hepsi Türk ün gayri... Rumeli tarafı da böyle. Anadolu yakası da. 8 Kanunusani’de Haydarpaşa’dan trenle Feneryolu’na, oradan da Fenerbahçe’ye bir arkadaşımla gitmiştim. Moda’daki Frère’ler Mektebi talebesi de burada oynuyorlar. Birkaçı ağaç diplerinde münferit ayakta bekliyor. Oyuna iştirak etmiyorlar. Cezalı imişler. Yüzlerce şapkalı talebe arasında iki fesli Türk çocuğu var. Diğerleri Rum, Ermeni, Yahudi mahlut... Çocuklarla konuştum. Şimendifer memurlarının çoğu buradan mezun imiş. Mükemmel Fransızca öğreniyorlar. Terbiye-i bedeniyeleri de kendilerine ciddi bir tavır ve hareket veriyor.

Şimendifer memurlarının ciddi ve muntazam hallerine gıpta ederken bizim vapur memurlarının laubali vaziyetleri insanı çok müteessir ediyor. Kadıköy’e giderken mevki memuru sarhoştu. Arkadaşım Kadri Bey’e denk gelmiş, “Bey, bana bir konyak ısmarla” demiş. Kadri Bey tanımadığı bu sarhoşa bir tokat vur­muş. Ben aşağıda kamarada idim. Gürültüyü işittim, çıktım. Hadiseye muttali oldum. Acıdım... Bu hale pek acıdım. Adamcağıza nasihat ettim. Hem kendine hem vazifeye acı arkadaş. Tokat ağır bir şeydir. Fakat senin yaptığın ve şu halin yalnız senin için değil hepimiz için bir yaradır. Eğer sarhoşluğu terk edersen bu tokada ebedi hürmet edersin, dedim. Sarhoşluk... Hem de vazifede sarhoşluk. Ya­rabbi, Türk e bu pis ahlakı neden mukadder kılıyorsun... Bizi de ikinci bir Endülüs yapmak için mi? Böyle ise; isyankârlardan biri de ben olurum.