Bugünden Düne Dünden Bugüne

Zehra İpşiroğlu: Geriye dönüp baktığımda, kardeşimin doğumu, büyükbabamın ölümü, 27 Mayıs olaylarında babamın üniversiteden uzaklaştırılıp ortada kalışımız gibi yaşamımızdaki büyük olaylarda, senin hep dengeyi koruduğunu, hiçbir zaman umutsuzluğa kapılmadığını, hep olumlu çözümler üretmeye çalıştığını gözlemlemişimdir.

Nazan İpşiroğlu: Belki haklısın. Ben her zaman aşırı uçlardan kaçınmış biriyim. Uyum arama, dengesizlikten kaçınma, kendini denetleme... Yaşamımdaki sıkıntılı dönemlerin üstesinden hep “denetleyen akıl”ın yardımıyla gelmişimdir. Bu deyim çok sevdiğim bir felsefecinin, Ahmet İnam’ın bir deyimi. İnam, bir yazısında aklı birden fazla bileşenden oluşan bir organik bütünlüğe benzetiyor; parçalarının içinde olan ama parçalarından fazla olan. Bunlardan biri ya da öteki kimi zaman ağır basabilir –bunu ben söylüyorum–. İnam’a göre önemli olan aralarındaki dengeyi sağlayabilme. “Ortak akıl”, parçalar arasında bir iletişim ağı örerek onların dengeli ve uyumlu çalışmalarını sağlıyor. Ben, her ne kadar çaba gösterdiysem de dengeli bir bütün oluşturabildim mi bilemiyorum ama denetleyen aklı hiçbir zaman geri plana itmedim, her zaman ondan yararlanmaya çalıştım. Yaşamımdaki en büyük sıkıntıların, engellerin bu yolla üstesinden gelebildim. Üzerinde çalıştığım sanatçılara da bakacak olursan, müzikte Bach, resimde Klee... Her ikisi de akılcı düşünmeyle duyguyu, sezgiyi yapıtlarında bütünleştiren sanatçılar. Yapıtları üzerinde çalışırken sadece kendi kafamdakini onlarda aramak değildi amacım. Bu yanlarıyla beni çektikleri için onları seçtim ve onlardan bu konuda çok şey öğrendim. Bunun dışında benim yaşamımı yönlendiren üç temel kavram var ki çocukluğumdan şu son günlerime kadar beni hiç bırakmadılar: sevgi, inanç ve umut. Başka deyişle yaptığın işi sevme, ona inanma ve umudunu yitirmeme. Bunların eksik olduğu yerde hiçbir şeyin yeşeremeyeceğine inanıyorum.