Neoliberalizmde Öznellik

Cogito’nun bu dosyasını, 2018’in Mayıs ayında Koç Üniversitesi’nde düzenlenen “Neoliberalizm ve Siyasal Öznellik” başlıklı atölyeden hareketle, 1970’lerin sonundan itibaren üretim biçimlerindeki ve ilişkilerindeki dönüşümle birlikte bireyin salt zamanını ve itaatini değil, bir bütün olarak dönüşümünü talep eden neoliberal ideolojinin öznelliği ve özneler arası ilişkileri dönüştürme biçimlerini irdeleyen makalelere ayırdık.

Cogito’dan

• Neoliberal Düzende Özne ve Kapitalist Gerçekçilik - Şeyda Öztürk

  Cogito’nun bu dosyasını, 2018’in Mayıs ayında Koç Üniversitesi’nde düzenlenen “Neoliberalizm ve Siyasal Öznellik” başlıklı atölyeden hareketle, 1970’lerin sonundan itibaren üretim biçimlerindeki ve ilişkilerindeki dönüşümle birlikte bireyin salt zamanını ve itaatini değil, bir bütün olarak dönüşümünü talep eden neoliberal ideolojinin öznelliği ve özneler arası ilişkileri dönüştürme biçimlerini irdeleyen makalelere ayırdık.

  Andrea Rossi, “Neoliberal Ruhlar” makalesinde, kapitalist rejimlerin yeni bir insan türü üretme amacının çağdaş öznellik üzerindeki etkilerini etraflı bir şekilde ele alıyor ve “insan sermayesi” olan neoliberal öznenin öznelikten çıktığı, kendi kendinin girişimcisi derekesine indirildiği bu ortamda, özne olmanın ne anlama geldiğini düşünmeye davet ediyor.

  Özgür Gürsoy, “Siyaset (veya Etik), Foucault’nun ‘Kendilik İlişkisinin’ Normatif Bağlılığı” başlıklı makalesinde, siyasetten etiğe döndüğü için Foucault’ya yöneltilen itirazlardan yola çıkarak etiğin siyasetteki payını araştırırken, Adorno ve Kant dolayımıyla özerklik, özgürlük ve etik meselelerini irdeliyor.

  Mert Bahadır Reisoğlu “Paranoyanın Kuramından Kuramın Paranoyasına” makalesinde sosyal medya deneyiminin paranoid öznelliği nasıl beslediğini incelerken, bilgi ile paranoya arasındaki ilişkiye, komplo kuramcılığı ile eleştirel kuramcılık üzerinden bakmayı öneriyor.

  Terence Holden, “Şeyleşme ve Tanıma Arasında Öznelerarasılık” başlıklı makalesinde, bir siyasal öznellik modeli arayışında şeyleşme ve tanıma paradigmaları arasındaki ilişkiyi soruşturuyor.  Bu soruşturmada, eleştirel teorinin son temsilcilerinden Axel Honneth’in şeyleşme okumasının eksiklerine dikkat çekerken, tanıma paradigmasının neoliberal koşullarla baş etme konusunda yeterliğini araştırıyor.

  Georgia Axiotou “Siyasal bir Yaşam Formu olarak ‘Yaşamdaki Ölüm’ Sınırı” başlıklı makalesinde, Achilles Mbembe’nin kavramsallaştırdığı şekliyle, nekropolitikanın ya da ölüm siyasetinin ürettiği, onur kırıcı bir “yaşamdaki ölüm” durumuna mahkum edilmiş insan tipi ışığında yeni bir siyasete ilişkin tahayyülleri, insan sonrası bir anlatı olarak incelediği, Coetzee’nin Michael K. Figürü üzerinden araştırıyor.

  Bu sayının Odak bölümünü, 2009’da yayımlanan Kapitalist Gerçekçilik kitabında, neoliberalizm karşısında solun yenilgisi ve teslimiyetini, İngiltere’de sosyal devletin eriyişi, kültürde yeni’nin yok oluşu ve depresyon üzerinden okuyan ve 2017 yılında hayatına son veren Mark Fisher’a ayırdık.

  2018’in son sayısında, bu yıl ilk kez düzenlenecek Türkiye’de Kadın Felsefeciler konferansından bildirilerle, bir kadın felsefeciler dosyası hazırlayacağız.

Yeni Perspektifler
Savaş Kılıç: “Ben Yazarken Konuşan Kim?”: Üslup ve Söylemin Öznesi
Pierre Macherey: Canguilhem ve Foucault’da Öznellik ve Normatiflik

Dosya: Neoliberalizmde Öznellik
Terence Holden: Şeyleşme ile Tanıma Arasında Öznelerarasılık - Intersubjectivity Between Reification and Recognition
Georgia Axiotou: Siyasal Bir Yaşam Formu Olarak “Yaşamdaki-Ölüm” Sınırı - The “Death-in-Life” Limit as a Political Form of Life
Özgür Gürsoy: Siyaset (veya Etik): Foucault’nun “Kendilik İlişkisinin” Normatif Bağlılığı
Mert Bahadır Reisoğlu: Paranoyanın Kuramından Kuramın Paranoyasına
Andrea Rossi: Neoliberal Ruhlar / Neoliberal Souls

Odak: Kapitalist Gerçekçilik
Şeyda Öztürk: Mark Fisher ve “Kapitalist Gerçekçilik”
Jodi Dean - Mark Fisher: Gerçekçilik Üzerimizde Bir Yük
Mark Fisher - Franco ‘Bifo’ Berardi: “Geleceğin Usulca Yitişi” Üzerine
Franco ‘Bifo’ Berardi: “Depresyonu Kendimize Nasıl İzah Ediyoruz?” Bifo Mark Fisher’ı Anıyor

Kitap
Hüseyin Kıran: Kozmos: Anlam Üretimi Sorunu Etrafında Bir Okuma Denemesi

Geçen Sayıdakiler
Bugünün Distopyası
Yazarlar Hakkında